Scholarship for single girl child: या मुलींना मिळणार सावित्रीबाई फुले, इंदिरा गांधी शिष्यवृत्ती!

Scholarship for single girl child: महाराष्ट्रातील एकुलत्या एक मुलींसाठी शिष्यवृत्ती ही त्या मुलींच्या शिक्षणाच्या स्वप्नांना खऱ्या अर्थाने पंख देते. मी गेल्या अनेक वर्षांपासून शासकीय योजनांवर संशोधन आणि लेखन करत आहे, आणि मला दिसतंय की, या शिष्यवृत्त्या एकुलत्या एक मुलींना आर्थिक आधार तर देतातच, पण त्यांचा आत्मविश्वासही वाढवतात. जर तुम्ही किंवा तुमच्या कुटुंबातील मुलगी एकुलती एक असेल आणि दहावी किंवा त्यापुढील शिक्षण घेत असेल, तर महाराष्ट्र सरकारच्या आणि केंद्र सरकारच्या योजना तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात. या लेखात आपण एकुलत्या एक मुलींसाठी उपलब्ध असलेल्या प्रमुख शिष्यवृत्ती, त्यांची पात्रता, लाभ आणि अर्ज प्रक्रिया याबद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत. चला, सुरुवात करूया!

Scholarship for single girl child: एक दृष्टिक्षेप

महाराष्ट्रात एकुलत्या एक मुलींसाठी केंद्र आणि राज्य सरकारच्या अनेक योजना आहेत, ज्या मुलींच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि लिंगसमानता वाढवण्यासाठी राबवल्या जातात. या योजनांमध्ये सावित्रीबाई फुले शिष्यवृत्ती, इंदिरा गांधी एकल मुली शिष्यवृत्ती, आणि इतर काही विशेष योजना येतात. या योजना सामाजिक न्याय व विशेष साहाय्य विभाग, शिक्षण संचालनालय, आणि युनिव्हर्सिटी ग्रँट्स कमिशन (UGC) यांच्यामार्फत चालवल्या जातात. मी अनेक मुलींच्या यशोगाथा पाहिल्या आहेत, ज्यांनी या योजनांच्या मदतीने उच्च शिक्षण घेतले आहे. सर्व अर्ज MahaDBT किंवा राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल (scholarships.gov.in) वरून ऑनलाइन केले जातात. खाली आपण प्रमुख योजनांचा आढावा घेऊ.

SBI PO Prelims Result: SBI प्रोबेशनरी ऑफिसर 2025- पूर्व परीक्षेचा निकाल जाहीर, लगेच तपासा!

१. सावित्रीबाई फुले शिष्यवृत्ती (महाराष्ट्र सरकार)

ही योजना महाराष्ट्र सरकारच्या सामाजिक न्याय व विशेष साहाय्य विभागामार्फत राबवली जाते. ही शिष्यवृत्ती विशेषतः OBC, SC, आणि ST श्रेणीतील एकुलत्या एक मुलींसाठी आहे, ज्या ५वी ते १०वीपर्यंत शिक्षण घेत आहेत.

पात्रता निकष:

• मुलगी OBC, SC, किंवा ST श्रेणीतील असावी आणि एकुलती एक मुलगी असावी (कोणतेही भाऊ-बहीण नसावी).
• महाराष्ट्राची रहिवासी असावी.
• ५वी ते १०वीच्या सरकारी मान्यताप्राप्त शाळेत शिकत असावी.
• पालकांचे वार्षिक उत्पन्न OBC साठी १.५ लाख, SC साठी २.५ लाख, आणि ST साठी २ लाखांपेक्षा कमी असावे.
• शाळेत किमान ७५% उपस्थिती असावी.

लाभ:

• दरमहा १०० रुपये शिष्यवृत्ती (५वी ते ७वी: ६० रुपये/महिना, ८वी ते १०वी: १०० रुपये/महिना).
• शुल्क आणि परीक्षा शुल्काची भरपाई (शाळेनुसार).
• शैक्षणिक साहित्यासाठी अतिरिक्त मदत (काही प्रकरणांत).

आवश्यक कागदपत्रे:

• जात प्रमाणपत्र आणि उत्पन्न प्रमाणपत्र.
• शाळेची मार्कशीट आणि उपस्थिती प्रमाणपत्र.
• आधार कार्ड आणि बँक खाते तपशील.
• रेशन कार्ड (कुटुंबात एकुलती एक मुलगी असल्याचा पुरावा).
• पालकांची घोषणा (मुलगी एकुलती एक असल्याबद्दल).

नूतनीकरण:

• मागील वर्ष उत्तीर्ण असावे.
• दरवर्षी नव्याने अर्ज करावा लागतो.

Mukhyamantri Mahila Rojgar Yojana: या महिलांना मिळणार १०,००० रुपयांची मदत, अर्ज प्रक्रिया आणि पात्रता जाणून घ्या

२. इंदिरा गांधी एकल मुली शिष्यवृत्ती (UGC, केंद्र सरकार)

ही योजना युनिव्हर्सिटी ग्रँट्स कमिशन (UGC) मार्फत राबवली जाते आणि एकुलत्या एक मुलींसाठी पदव्युत्तर (पोस्ट-ग्रॅज्युएट) अभ्यासक्रमांसाठी आहे. ही शिष्यवृत्ती विशेषतः नॉन-प्रोफेशनल अभ्यासक्रमांसाठी आहे, जसे की MA, M.Sc, M.Com.

पात्रता निकष:

• मुलगी एकुलती एक असावी (जुळ्या मुलींसह पात्र).
• वय ३० वर्षांपेक्षा कमी असावे.
• UGC मान्यताप्राप्त विद्यापीठात किंवा महाविद्यालयात पूर्णवेळ प्रथम वर्षाच्या पदव्युत्तर अभ्यासक्रमात प्रवेश.
• अंतरशिक्षण (डिस्टन्स एज्युकेशन) साठी पात्र नाही.
• इतर कोणतीही शिष्यवृत्ती घेतली नसावी.

लाभ:

• दरवर्षी ३६,२०० रुपये (२ वर्षांसाठी एकूण ७२,४०० रुपये).
• थेट बँक खात्यात DBT द्वारे हस्तांतरण.
• ३,००० विद्यार्थिनींसाठी उपलब्ध.

आवश्यक कागदपत्रे:

• एकुलती एक मुलगी असल्याचे पालकांचे प्रतjidadपत्र.
• पदव्युत्तर अभ्यासक्रमाचे प्रवेश पत्र.
• आधार कार्ड आणि बँक तपशील.
• मागील शैक्षणिक मार्कशीट्स.

नूतनीकरण:

• पहिल्या वर्षानंतर दुसऱ्या वर्षासाठी नूतनीकरण, जर शैक्षणिक कामगिरी चांगली असेल.

३. सावित्रीबाई ज्योतिराव फुले फेलोशिप (एकल मुलींसाठी Ph.D.)

ही UGC ची योजना एकुलत्या एक मुलींसाठी Ph.D. संशोधनासाठी आहे. मेधावी मुलींना संशोधनात पुढे जाण्यासाठी ही योजना खूप उपयुक्त आहे.

पात्रता निकष:

• मुलगी एकुलती एक असावी (कोणतेही भाऊ-बहीण नसावी).
• पूर्णवेळ Ph.D. मध्ये प्रवेश, UGC मान्यताप्राप्त संस्थेत.
• वय मर्यादा: सामान्य श्रेणी साठी ४० वर्षे, SC/ST/OBC/PWD साठी ४५ वर्षे.
• अंतरशिक्षण किंवा अर्धवेळ Ph.D. साठी पात्र नाही.

लाभ:

• ज्युनियर रिसर्च फेलोशिप (JRF): पहिल्या २ वर्षांसाठी ३१,००० रुपये/महिना.
• सिनियर रिसर्च फेलोशिप (SRF): पुढील ३ वर्षांसाठी ३५,००० रुपये/महिना.
• आकस्मिक खर्च: मानविकी/सामाजिक शास्त्रांसाठी १०,००० रुपये/वर्ष (पहिली २ वर्षे), २०,५०० रुपये/वर्ष (उर्वरित काळ); विज्ञान/अभियांत्रिकी साठी १२,००० रुपये/वर्ष (पहिली २ वर्षे), २५,००० रुपये/वर्ष (उर्वरित काळ).
• अपंग मुलींसाठी: ३,००० रुपये/महिना अतिरिक्त सहाय्य.
• HRA: शहर आणि वसतिगृह उपलब्धतेनुसार.

आवश्यक कागदपत्रे:

• Ph.D. प्रवेश पत्र आणि पालकांचे एकुलती एक मुलगी असल्याचे प्रतjidadपत्र.
• आधार कार्ड, बँक तपशील.
• मागील शैक्षणिक प्रमाणपत्रे.

४. बेटी बचाओ बेटी पढाओ (केंद्र सरकार)

ही योजना थेट शिष्यवृत्ती नसली तरी एकुलत्या एक मुलींच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आर्थिक आणि सामाजिक आधार देते. ही योजना मुलींच्या शिक्षणासाठी जागरूकता आणि आर्थिक मदत देते.

पात्रता:

• मुलींसाठी खास, विशेषतः एकुलत्या एक मुलींना प्राधान्य.
• महाराष्ट्रातील ग्रामीण किंवा कमी सुविधा असलेल्या भागातील मुली.
• शालेय शिक्षणासाठी पात्र.

लाभ:

• शिक्षणासाठी आर्थिक प्रोत्साहन (संस्थेनुसार).
• शालेय साहित्य आणि इतर सुविधा.
• जागरूकता कार्यक्रमांद्वारे पालकांना प्रोत्साहन.

आवश्यक कागदपत्रे:

• शाळेचे प्रवेश पत्र.
• आधार कार्ड आणि पालकांचे उत्पन्न प्रमाणपत्र.
• एकुलती एक मुलगी असल्याचा पुरावा.

अर्ज प्रक्रिया: स्टेप बाय स्टेप

या सर्व योजना MahaDBT किंवा राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल (scholarships.gov.in) वरून अर्ज कराव्या लागतात. २०२५-२६ साठी अर्ज जून २०२५ पासून सुरू झाले आहेत आणि ऑक्टोबर २०२५ पर्यंत चालतील. स्टेप्स:

1. नोंदणी: MahaDBT किंवा NSP पोर्टलवर खाते तयार करा.
2. योजना निवडा: तुमच्या श्रेणी आणि अभ्यासक्रमानुसार योजना निवडा.
3. फॉर्म भरा: वैयक्तिक, शैक्षणिक आणि बँक तपशील प्रविष्ट करा.
4. कागदपत्रे अपलोड करा: सर्व कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा.
5. सबमिट आणि ट्रॅक: अर्ज सबमिट करा आणि स्टेटस तपासा.

योजनांचा तक्ता:

योजना नाव	पात्रता (संक्षिप्त)	मुख्य लाभ	अर्ज कालावधी
सावित्रीबाई फुले शिष्यवृत्ती	OBC/SC/ST मुली, ५वी-१०वी	६०-१०० रुपये/महिना	जून-ऑक्टोबर २०२५
इंदिरा गांधी एकल मुली शिष्यवृत्ती	एकुलती एक मुलगी, पदव्युत्तर	३६,२०० रुपये/वर्ष	ऑक्टोबर २०२५
सावित्रीबाई फुले फेलोशिप	एकुलती एक मुलगी, Ph.D.	३१,०००-३५,००० रुपये/महिना	ऑक्टोबर २०२५
बेटी बचाओ बेटी पढाओ	एकुलत्या मुलींना प्राधान्य, शालेय	आर्थिक प्रोत्साहन	स्थानिक स्तरावर

Scholarship for single girl child

मी योजनांवर लिहिताना आणि विद्यार्थ्यांशी बोलताना एक गोष्ट शिकलो आहे – वेळेवर अर्ज आणि योग्य कागदपत्रे यशस्वी होण्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहेत. अनेक मुली कागदपत्रांच्या कमतरतेमुळे अडकतात, त्यामुळे आधीपासून तयारी करा. मी स्वतः अनेक एकुलत्या एक मुलींना या योजनांबद्दल मार्गदर्शन केले आहे, आणि त्यांचे यश पाहून मला खूप आनंद होतो. जर तुम्हाला शंका असतील, तर MahaDBT किंवा NSP हेल्पलाइनशी संपर्क साधा.

CBSE Single Girl Child Scholarship 2025: आवेदन प्रक्रिया, पात्रता और योजना के लाभ

एकल मुलींचे शिक्षण हे समाजाच्या प्रगतीचे पाऊल आहे. या शिष्यवृत्त्या तुम्हाला तुमच्या स्वप्नांपर्यंत पोहोचवू शकतात. मग आता वाट कसली बघताय? MahaDBT किंवा NSP पोर्टलवर जा आणि अर्ज करा!